Σχεδόν ένας στους πέντε Έλληνες (22%) τον τελευταίο χρόνο αναγκάστηκε να μην κάνει χρήση υπηρεσιών υγείας ή να λάβει φάρμακα που χρειαζόταν λόγω του υψηλού κόστους, όπως προκύπτει από δημοσκόπηση του διαΝΕΟσις, ενώ όπως αναφέρεται στη σχετική ανάλυση των αποτελεσμάτων της έρευνας, εκείνοι που έχουν διαγνωστεί με χρόνιο πρόβλημα υγείας είναι κατά 48% πιο πιθανό να μην μπορούν να κάνουν χρήση των υπηρεσιών υγείας λόγω κόστους.
Από τα αποτελέσματα της έρευνας αφενός προκύπτει ότι το κόστος είναι σημαντικός παράγοντας για την πρόσβαση στην υγεία και, επομένως, στα φάρμακα: οι ερωτώμενοι υπολόγισαν το μέσο κόστος για τις ανάγκες της υγείας τους τον τελευταίο χρόνο στα 955 ευρώ. 14% του πληθυσμού, δηλαδή περίπου 1 στους 7, δηλώνουν ότι ξόδεψαν περισσότερο από 1.000 ευρώ. Είναι επίσης ενδιαφέρον ότι αρκετά μεγάλο μέρος του δείγματος, περίπου 1 στους 4 (23,3%) δεν γνωρίζει ή δεν απάντησε το ποσό που ξόδεψε.
Με περίσσεια φαρμάκων 1 στους 2
Από την άλλη πλευρά, 1 στους 2 δηλώνουν ότι τους περίσσεψαν φάρμακα τον τελευταίο χρόνο. Όταν οι ίδιοι συμμετέχοντες καλούνται να απαντήσουν γιατί συνέβη αυτό, οι περισσότεροι από αυτούς δηλώνουν ότι ο λόγος είναι ότι ολοκληρώθηκε η θεραπεία τους. Ένα 15,1% από αυτούς (που αντιστοιχεί στο 6,9% του συνόλου του πληθυσμού) θεωρούν ότι ο γιατρός τους συνταγογράφησε περισσότερα φάρμακα από όσα χρειάζονταν, ενώ περίπου άλλοι τόσοι (14% και 6,4% αντίστοιχα) δηλώνουν ότι αγόρασαν περισσότερα φάρμακα από όσα χρειάζονταν.
Από όσα φάρμακα έχουν σπίτι τους, οι πολίτες δήλωσαν ότι, κατά μέσο όρο, περίπου 3 κουτιά είναι ληγμένα και περισσότεροι από τους μισούς δηλώνουν ότι αυτά τα πετούν στα σκουπίδια. Περίπου 1 στους 4 δηλώνουν ότι έχουν δωρίσει μη ληγμένα φάρμακα τον τελευταίο χρόνο: κατά μέσο όρο, 5,6 κουτιά. Από εκείνους, όμως, που δηλώνουν ότι δεν δώρισαν φάρμακα 1 στους 5 δηλώνουν ότι δεν γνώριζαν πού να τα δωρίσουν.
Γιατί είναι όμως σημαντικό να αξιοποιούμε ή να καταστρέφουμε με σωστό τρόπο τα φάρμακα που δεν χρειαζόμαστε πια; Αφενός υπάρχει ο προφανής κίνδυνος να αποκτήσουν σε αυτά πρόσβαση άνθρωποι που δεν πρέπει, όπως τα παιδιά ή οι ηλικιωμένοι. Την ίδια στιγμή, πολλά αχρησιμοποίητα φάρμακα που για πολλούς λόγους μένουν στα ντουλάπια μέχρι να λήξουν και μοιραία να πεταχτούν θα μπορούσαν να χορηγηθούν σε άλλους ανθρώπους για τη θεραπεία τους, οι οποίοι δεν έχουν πρόσβαση σε αυτά, επειδή, για παράδειγμα, δεν μπορούν να καλύψουν το κόστος. Όμως πέρα από αυτό η απόρριψη κάποιων φαρμάκων, είτε στα σκουπίδια, και έπειτα στις χωματερές, είτε στο δίκτυο της αποχέτευσης μπορεί να είναι επιπλέον βλαπτική για το περιβάλλον.
Η έρευνα αυτή πραγματοποιήθηκε με την επιστημονική επιμέλεια του Ινστιτούτου Πολιτικής Υγείας σε συνεργασία με τη διαΝΕΟσις, ενώ τη συλλογή των δεδομένων πραγματοποίησε η εταιρεία ProRata στο διάστημα 6-13 Δεκεμβρίου του 2023, σε δείγμα 1.000 ατόμων, αντιπροσωπευτικό του γενικού πληθυσμού. Ταυτόχρονα δημοσιεύεται και η έκθεση του Καθηγητή Πολιτικής Υγείας, Κοσμήτορα της Σχολής Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, Κυριάκου Σουλιώτη όπου παρουσιάζονται, αναλύονται και σχολιάζονται τα αποτελέσματα.
